20 Milyon Yıllık Dişten Elde Edilen Proteinler Evrim Çalışmalarına Işık Tutuyor

Bilim dünyası, soyu tükenmiş canlıların evrimsel geçmişini aydınlatmak için çığır açan bir yöntem geliştiriyor: fosilleşmiş dişlerden elde edilen antik proteinlerin analizi. Temmuz 2025'te yayınlanan bir çalışmada, 20 milyon yıldan daha eski olduğu tahmin edilen bir gergedan dişinden proteinlerin başarıyla çıkarılıp dizilenmesi gösterildi. Bu buluş, evrimsel bilgiler elde etme sürecinde, antik DNA kullanımına kıyasla önemli ölçüde bir zaman dilimini genişletiyor. Bu alandaki çalışmalar, özellikle soğuk ortamlarda dayanıklılık gösteren proteinlerin, derin evrimsel tarihi incelemek için değerli olduğunu ortaya koyuyor. Araştırmacılar, diş minesinin sert yapısı sayesinde proteinlerin milyonlarca yıl boyunca bozulmadan kalabildiğini belirtiyor. Bu sayede, daha önce erişilemeyen bilgilere ulaşmak mümkün hale geliyor. Türkiye'deki paleontoloji meraklıları için bu gelişme, geçmişe yönelik merakı daha da artıracak ve bilimsel araştırmalara yeni bir soluk getirecektir. Elde edilen veriler, soyu tükenmiş türlerin evrimsel ilişkilerini netleştirmekle kalmayıp, insan soyu ve hatta dinozorlar gibi uzak geçmişe ait canlıların incelenmesine de olanak sağlayabilir. Bu sayede, evrim ağacındaki bilinmeyen birçok nokta aydınlatılabilir.