Đạo đức kinh doanh: Quyết định thay đổi đường mía của Coca-Cola dưới góc nhìn Việt Nam

Quyết định thay đổi thành phần đường trong sản phẩm Coca-Cola tại thị trường Mỹ, từ siro ngô có hàm lượng fructose cao sang đường mía, đang làm dấy lên nhiều tranh luận về đạo đức kinh doanh, đặc biệt khi nhìn từ góc độ Việt Nam. Liệu đây có phải là một hành động thực sự vì sức khỏe người tiêu dùng, hay chỉ là một chiêu bài marketing khôn ngoan? Ở Việt Nam, vấn đề đạo đức trong kinh doanh thực phẩm và đồ uống luôn là một chủ đề nóng. Người tiêu dùng ngày càng quan tâm đến nguồn gốc và thành phần của sản phẩm, đặc biệt là các sản phẩm nhập khẩu hoặc được sản xuất bởi các tập đoàn đa quốc gia. Việc Coca-Cola sử dụng siro ngô ở Mỹ trong khi nhiều thị trường khác dùng đường mía đã tạo ra một sự so sánh không mấy tích cực trong mắt người tiêu dùng Việt. Theo một nghiên cứu của Nielsen năm 2024, 86% người tiêu dùng Việt Nam sẵn sàng trả giá cao hơn cho các sản phẩm có nguồn gốc tự nhiên và tốt cho sức khỏe. Điều này cho thấy một sự thay đổi lớn trong nhận thức và ưu tiên của người tiêu dùng Việt Nam. Tuy nhiên, cần phải xem xét kỹ hơn về động cơ của Coca-Cola. Nếu việc chuyển sang đường mía chỉ đơn thuần là để xoa dịu dư luận và tăng doanh số bán hàng, thì đây có thể coi là một hành động thiếu trung thực. Một báo cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) năm 2023 chỉ ra rằng, cả đường mía và siro ngô đều có tác động tiêu cực đến sức khỏe nếu tiêu thụ quá mức. Do đó, việc chỉ thay đổi loại đường mà không giảm lượng đường tổng thể trong sản phẩm có thể không mang lại lợi ích thực sự cho người tiêu dùng. Hơn nữa, quyết định này có thể gây ảnh hưởng đến ngành sản xuất ngô của Mỹ. Theo Hiệp hội các nhà sản xuất ngô Mỹ, việc Coca-Cola chuyển sang đường mía có thể khiến hàng ngàn nông dân trồng ngô mất việc làm. Điều này đặt ra một câu hỏi về trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp, liệu Coca-Cola có nên cân nhắc đến lợi ích của các bên liên quan khác ngoài người tiêu dùng và cổ đông hay không? Từ góc độ đạo đức kinh doanh, Coca-Cola cần phải minh bạch và trung thực về lý do và tác động của quyết định này. Họ cần phải chứng minh rằng việc chuyển sang đường mía thực sự mang lại lợi ích cho sức khỏe người tiêu dùng, chứ không chỉ là một chiêu trò quảng cáo. Đồng thời, họ cũng cần phải có trách nhiệm với các bên liên quan khác, như nông dân trồng ngô và cộng đồng địa phương. Chỉ khi đó, quyết định này mới có thể được coi là một hành động đạo đức và bền vững.