Bir asırdan uzun süredir, fizikçiler Einstein'ın genel görelilik teorisi ile modern fiziğin iki temel taşı olan kuantum mekaniğini uzlaştırmaya çalışmaktadır. Bu teoriler, evreni büyük ve küçük ölçeklerde tanımlasa da, temelde uyumsuzdur. Haziran 2025'te Europhysics Letters'da yayımlanan yeni bir çalışma, evrenin esrarengiz kalbi olan kara deliklerde yatan anahtar sayesinde bu konuda önemli bir atılım olabileceğini öne sürüyor.
Sussex Üniversitesi'nden araştırmacılar, Xavier Calmet liderliğinde "Vilkovisky-DeWitt etkili eylemi" yöntemini kullanarak Einstein denklemlerine evrensel kuantum düzeltmeleri hesapladı. Bu yaklaşım, klasik genel görelilik tarafından öngörülenlerden tamamen farklı, yepyeni türde kara deliklerin varlığını ortaya koyan "kuantum çözümleri"ni ortaya çıkardı. Aynı matematikten doğan bu kuantum kara delikler, kendine özgü bir kuantum "tat"a sahiptir.
Bu kuantum çözümler, kara deliklerin doğası ve kuantum yerçekimiyle olan bağlantısı hakkında taze bir bakış açısı sunuyor. Teorik olarak farklı olmalarına rağmen, mevcut gözlemsel kısıtlamalar nedeniyle bu kuantum kara delikleri klasik muadillerinden ayırt etmek neredeyse imkansızdır. Bu keşif, kuantum yerçekiminin daha önce düşünülenden daha yakın olabileceğine işaret ediyor ve kara deliklerin bu temel gizemi çözmede anahtar rol oynayabileceğini düşündürüyor. Türkiye'nin Asya ve Avrupa arasında benzersiz konumu düşünüldüğünde, bu bilimsel ilerleme hem geleneksel hem de modern bilim anlayışımızı zenginleştirebilir ve uluslararası bilim camiasındaki yerimizi güçlendirebilir.