Kompleksowe badania genetyczne rzucają światło na pochodzenie i unikalne adaptacje ludu Fulani, największej afrykańskiej grupy pasterzy, liczącej od 25 do 40 milionów osób w 17 krajach. Badania, prowadzone przez ponad dekadę przez międzynarodowy zespół specjalizujący się w różnorodności i ewolucji człowieka, miały na celu odkrycie genetycznej i ewolucyjnej historii Fulani.
Badanie obejmowało pobranie próbek biologicznych i danych antropologicznych od ponad 400 uczestników z Mauretanii, Senegalu, Mali, Burkina Faso, Nigru, Kamerunu i Czadu. Analizy genomowe potwierdziły odrębny genetyczny podpis Fulani, odzwierciedlający głębokie powiązania przodków zarówno z Afryką Północną, jak i Zachodnią. Ślady starożytnego pochodzenia północnoafrykańskiego, w tym wpływy starożytnych Iberomaurusian [łowców-zbieraczy z późnej epoki kamienia], są obecne we wszystkich populacjach Fulani. Wskazuje to na ruch ludności między Sahel [półpustynnym regionem Afryki na południe od Sahary] a Maghrebem [regionem Afryki Północnej graniczącym z Morzem Śródziemnym] w okresie Zielonej Sahary, od 11 000 do 5 000 lat temu.
Wyniki wskazują również na bliższe genetyczne powiązania Fulani ze społecznościami zachodnioafrykańskimi, przy czym populacje Fulani wschodniej wykazują genetyczne pokrewieństwo z grupami środkowo- i wschodnioafrykańskimi. Ten wzorzec jest zgodny z historycznymi zapisami migracji Fulani i podkreśla rolę ciągłego przepływu genów przez Sahel w kształtowaniu ich różnorodności genetycznej.
Oprócz pochodzenia, badanie ujawniło adaptacje genetyczne istotne dla środowiska i stylu życia Fulani. Wysoka częstość występowania cechy genetycznej umożliwiającej trawienie mleka po dzieciństwie, często związanej z populacjami europejskimi i północnoafrykańskimi, sugeruje przepływ genów z tych regionów. Ta adaptacja jest niezbędna do utrzymania opartej na mleczarstwie gospodarki pasterskiej Fulani. Kolejnym odkryciem jest niższa podatność Fulani na pasożyta odpowiedzialnego za ciężką malarię, co stanowi znaczącą przewagę w strefie Sahelu, gdzie malaria jest powszechna.
Badania genetyczne wzbogacają zrozumienie kulturowych i historycznych opowieści Fulani. Mieszanie się populacji i migracje odzwierciedlone w ich DNA odpowiadają ustnym tradycjom i historycznym relacjom o ich ruchach po Afryce. Ich złożona różnorodność genetyczna odzwierciedla ich zdolność do asymilacji różnorodnych elementów kulturowych i sugeruje historię przetrwania w trudnych warunkach środowiskowych i zagrożeniach dla zdrowia. Adaptacje genetyczne Fulani miały głęboki wpływ na ich struktury społeczne i wyniki zdrowotne, umożliwiając im rozwój w różnych środowiskach.