Een voorheen onbekende Maya-stad, genaamd Valeriana, is ontdekt in de jungles van Campeche, Mexico. De ontdekking, aangekondigd in oktober 2024, werd gedaan door Luke Auld-Thomas, een promovendus aan de Tulane University, door de analyse van bestaande LiDAR-data (Light Detection and Ranging). Deze technologie gebruikt laserpulsen om gedetailleerde 3D-modellen van het landschap te creëren, waardoor structuren die verborgen zijn onder dichte vegetatie worden onthuld.
Valeriana, gelegen nabij een zoetwaterlagune, bevat klassieke elementen van een Maya politiek centrum, waaronder tempelpiramides, pleinen, een balveld en waterbeheersystemen. Onderzoekers schatten dat de stad dateert uit de Klassieke Periode (250-900 AD) en op haar hoogtepunt tussen de 30.000 en 50.000 mensen heeft gehuisvest. De site beslaat ongeveer 120 vierkante kilometer en bevat meer dan 6.500 structuren.
De ontdekking daagt eerdere aannames over Maya-nederzettingspatronen uit en benadrukt de verfijning van de oude Maya-beschaving in het aanpassen aan tropische omgevingen. De dichtheid van Valeriana wordt beschouwd als de tweede na Calakmul, een belangrijke Maya-site. Deze bevinding benadrukt dat belangrijke archeologische ontdekkingen nog steeds mogelijk zijn, zelfs in gebieden in de buurt van moderne ontwikkeling.