W dżunglach Campeche w Meksyku odkryto wcześniej nieznane miasto Majów, nazwane Valeriana. Odkrycie, ogłoszone w październiku 2024 roku, zostało dokonane przez Luke'a Auld-Thomasa, doktoranta z Tulane University, poprzez analizę istniejących danych LiDAR (Light Detection and Ranging). Technologia ta wykorzystuje impulsy laserowe do tworzenia szczegółowych modeli 3D krajobrazu, ujawniając struktury ukryte pod gęstą roślinnością.
Valeriana, położona w pobliżu słodkowodnej laguny, zawiera klasyczne elementy centrum politycznego Majów, w tym piramidy świątynne, place, boisko do gry w piłkę i systemy zarządzania wodą. Naukowcy szacują, że miasto pochodzi z okresu klasycznego (250-900 r. n.e.) i mogło liczyć od 30 000 do 50 000 mieszkańców w szczytowym okresie. Stanowisko zajmuje powierzchnię około 120 kilometrów kwadratowych i zawiera ponad 6500 struktur.
Odkrycie podważa dotychczasowe założenia dotyczące wzorców osadnictwa Majów i podkreśla wyrafinowanie starożytnej cywilizacji Majów w adaptacji do środowisk tropikalnych. Gęstość Valeriany jest uważana za drugą po Calakmul, ważnym stanowisku Majów. Odkrycie to podkreśla, że znaczące odkrycia archeologiczne są nadal możliwe, nawet na obszarach w pobliżu współczesnej zabudowy.