Rozen, vaak gezien als symbolen van liefde en passie, nemen een centrale plaats in in tuinen en cultuur. Een recente studie in Nature Plants onthult dat de voorouderlijke roos geel was, niet de kleuren die we tegenwoordig vaak zien. Deze ontdekking verandert ons begrip van de evolutie van rozen.
Professor Chao Yu van de Beijing Forestry University leidde een genomische analyse. Het team heeft het genoom van Rosa persica, een woestijnsoort, en 80 andere Chinese wilde soorten gesequenced. Dit stelde hen in staat om de genetische afstamming van moderne rozen te reconstrueren.
De studie identificeerde de oorspronkelijke roos als geel, met eenvoudige bloemblaadjes en zonder vlekken. De bladeren hadden waarschijnlijk zeven blaadjes, een kenmerk dat nog steeds voorkomt bij sommige wilde soorten. Rode, witte en roze rozen zijn recente ontwikkelingen als gevolg van mutaties of kruisingen, gedreven door menselijke voorkeuren.
Dit onderzoek heeft praktische implicaties voor rozenkwekers. Het geslacht Rosa omvat ongeveer 140 wilde soorten en 35.000 tuinbouwcultivars. De nieuwe fylogenetische mapping biedt een hulpmiddel voor effectievere kruising van variëteiten.
Dit zou kunnen leiden tot robuustere, geurige en ziekteresistente rozen. Deze eigenschappen zijn cruciaal in de context van klimaatverandering en geglobaliseerde plagen. Het onderzoek kan ook inspanningen voor natuurbehoud begeleiden door wilde soorten te identificeren die moeten worden beschermd voor genetische diversiteit.
De geschiedenis van rozen is verbonden met geologische gebeurtenissen. Ongeveer 23 miljoen jaar geleden veranderde de opkomst van de Himalaya het Aziatische klimaat. Dit leidde tot verminderde regenval en temperaturen, waardoor de verspreiding van rozen werd beperkt en de populatie afnam.
Subsoorten zoals Banksianae, bekend om witte en gele bloemen, overleefden en herleefden ongeveer 200.000 jaar geleden. Deze natuurlijke veerkracht kan botanici inspireren bij het bestrijden van klimaatuitdagingen. De zoektocht naar schoonheid heeft ook geleid tot een verlies van voorouderlijke geuren in rozen.
Mensen hebben olfactorische rijkdom opgeofferd voor eigenschappen zoals vaasleven en ziekteresistentie. Dit weerspiegelt een trend in de landbouw, waar het optimaliseren van de opbrengst de diversiteit vermindert. Gele rozen, historisch geassocieerd met jaloezie, kunnen weer populair worden naarmate hun oude oorsprong wordt onthuld.