Atmosfeer van hete Jupiter onthult supersonische winden en exotische chemie

Astronomen hebben met behulp van de Very Large Telescope (VLT) ongekende waarnemingen gedaan van de ultrahete Jupiter WASP-121 b, ook bekend als Tylos, op 860 lichtjaar afstand. De dagtemperatuur van de planeet bereikt 3.000 Kelvin (2.730 °C). Belangrijkste bevindingen zijn:

* **Supersonische winden:** Een straalstroom roteert materiaal rond de evenaar van de planeet, terwijl een afzonderlijke stroom gas van de hete kant naar de koelere kant verplaatst. Deze winden zijn veel sterker dan alle orkanen in ons zonnestelsel.
* **Atmosferische lagen:** Onderzoekers hebben een 3D-kaart van de atmosfeer gemaakt, waaruit afzonderlijke lagen van ijzer, natrium en waterstof blijken, die elk met verschillende snelheden en richtingen bewegen.
* **Exotische chemie:** De studie bevestigde de aanwezigheid van ijzer en titanium en detecteerde nieuwe elementen zoals mangaan, kobalt en strontium.

De gedetailleerde analyse, mogelijk gemaakt door het ESPRESSO-instrument van de VLT, biedt nieuwe inzichten in exoplaneetatmosferen en daagt de huidige klimaatmodellen uit. De komende Extremely Large Telescope (ELT) belooft in de toekomst nog gedetailleerdere waarnemingen.